OPEN CALL
LOGIN
REGISTER
FEATURED WORKS
ARTISTS
EXHIBITIONS
E-MAGAZINES
THE GALLERY
Her Favorite Places
September 5, 2024
ภาพถ่าย(ครอบครัว)เชิงซ้อน
อัครา นักทำนา

งานภาพชุด “ที่ชอบที่ชอบ” ของ พลอย นิพัทธอุทิศ ถ่ายทอดเรื่องราวภาพถ่ายของคนคนหนึ่ง ในที่นี้คือคุณย่าของศิลปินที่เสียชีวิตไปแล้ว ภาพถ่ายของย่าออกท่องตระเวนไปตามสถานที่ต่าง ๆ ทั้งเคยไปตอนยังมีชีวิต และที่ที่ไม่เคยไปมาก่อน ซึ่งศิลปินคาดเดาและทดลองให้ภาพของย่าไปอยู่ตามสถานที่แปลก ๆ เหล่านั้น ความรู้สึกของศิลปินรวมไปถึงคนทั่วไปที่ได้พบเห็นถูกกระทบกระเทือนในรูปแบบที่ต่างกัน นำไปสู่ชุดคำถามและคำตอบที่ไม่ขึ้นอยู่กับตัวศิลปินหรือผู้ชมในรูปแบบเฉพาะเจาะจง

เราจะมองงานชิ้นนี้เป็นภาพถ่ายครอบครัวได้หรือไม่ ? ดูเป็นคำถามที่น่าสนใจ การพิจารณาเรื่องนี้เราอาจต้องย้อนกลับไปดูชิ้นงานเทียบเคียงกับความเข้าใจที่เคยรู้มา ซึ่งในความคิดทั่วไปแล้ว ภาพถ่ายครอบครัวต้องประกอบด้วยบุคคลในครอบครัว กิจกรรมใด ๆ ในสถานที่หนึ่ง ๆ เป้าหมายเพื่อบันทึกเหตุการณ์ไว้และนำกลับมาระลึกถึงเรื่องราวในภายหลัง และเป็นการยืนยันต่อตัวเราเอง ครอบครัว (และโลก) ว่ามันได้เกิดขึ้นจริง และเราเป็นส่วนหนึ่งในภาพที่หยุดนิ่งไร้การเคลื่อนไหวใด ๆ (รวมถึงเวลา) ภาพถ่ายเป็นหลักฐานพยานที่สามารถยืนยันได้ใกล้เคียงความจริงมากที่สุดชนิดหนึ่ง มันบรรจุมวลความทรงจำอัดแน่นไปด้วยข้อมูลที่ไหลวนอยู่บนพื้นผิวกระดาษสองมิติ หรือในรูปแบบไฟล์ดิจิทัลเข้ารหัสศูนย์-หนึ่ง

ภาพถ่ายครอบครัวของศิลปินภาพถ่ายชาวไทยมีหลากหลายงาน แต่หากงานที่โดดเด่นที่อาจนำมาพูดถึงได้คืองานที่ชื่อว่า As Time Goes By ของ เล็ก เกียรติศิริขจร ที่ถ่ายทอดภาพของพ่อและแม่โดยนำมาเปรียบเทียบไปกับบ้านที่พวกเขาอาศัยอยู่ ความร่วงโรยของทั้งคู่ (บ้านและพ่อ-แม่) เป็นเรื่องที่ไม่อาจหลีกเลี่ยง ตัวบ้านหรือเฟอร์นิเจอร์ต่าง ๆ อาจบูรณะ ปรับเปลี่ยนได้บางครั้งบางคราว แต่หากคำว่า “บ้าน” ในสถานะทางจิตวิญญาณของพวกเขาเป็นอะไรที่ไม่มีทางให้เลือกมากนัก มันไหลเอื่อยล่วงเลยไปตามคาบเวลา ราวกระแสลำธารที่ดูแทบจะไม่เคลื่อนไหว แต่ก็ไม่เคยไหลย้อน เล็กใช้ชุดภาพถ่ายกอบกวาดเอาความสัมพันธ์ของครอบครัวที่ค้างเติ่งกระจัดกระจายให้กลับมาคงรูปอีกครั้งในงานชุดนี้ได้อย่างเงียบเชียบ สวยงาม และอัดแน่นไปด้วยความหมายที่กินลึกอยู่ในภาพถ่ายแต่ละใบ

ส่วนงาน “ที่ชอบที่ชอบ” นั้น พลอยปรับกระบวนการทางภาพถ่ายให้ซ้อนทับไปบนสถานะเดิมที่คุ้นเคยในเรื่องความเป็นภาพถ่ายครอบครัว โดยการโยกย้ายเหตุการณ์ที่ต้องอยู่บนระนาบเดียวกันบนภาพถ่าย ให้ไหลเลยไปถึงชั้นของภาพถ่ายอีกใบหนึ่ง (คือภาพของย่า) และขยายขอบเขตของความหมายโดยใช้เหตุการณ์ที่ไม่ได้เกิดขึ้นจริงมาอธิบายความเป็นภาพถ่ายครอบครัวที่ต่างออกไปจากโครงสร้างเดิม ๆ ที่เคยตั้งอยู่บนเส้นเหตุการณ์จริงในอดีตของบุคคล หรือครอบครัวนั้น ๆ ให้กระโดดข้ามไปบนเส้นเรื่องใหม่ ตีความไปถึงความผูกพันส่วนตัวของตัวศิลปินเองกับย่า ไปจนถึงความผูกพันของครอบครัวในแง่ของความเข้าใจร่วมกันของคนในสังคม

แม้ในตัวงานจะไม่มีองค์ประกอบทั่วไปของภาพถ่ายครอบครัวแบบดั้งเดิม ดูผิดแปลกออกไป แต่ความผิดแปลกนั้นอาจทำให้ได้หยุด และเพ่งมองไปถึงแนวคิดเบื้องหลังที่ถ่ายทอดส่วนเล็ก ๆ ส่วนหนึ่งของความเป็นครอบครัว การโหยหาอดีตส่วนบุคคล การขุดค้นความทรงจำผ่านงานภาพถ่ายเชิงซ้อนทางด้านแนวคิด ที่แสดงผ่านการซ้อนภาพถ่ายบนภาพถ่ายอีกใบหนึ่งในแบบที่ตรงไปตรงมาและเรียบง่ายที่สุด แต่สามารถถ่ายทอดความสัมพันธ์ของมนุษย์ที่มีครอบครัวเป็นศูนย์กลางได้อย่างแนบเนียนที่สุดเช่นกัน

เกี่ยวกับศิลปิน
พลอย นิพัทธอุทิศ เคยทำงานกองบรรณาธิการสำนักพิมพ์ สนใจถ่ายภาพตั้งแต่ปี 2022 จากการไปชมนิทรรศการภาพถ่ายของเพื่อน พลอยสนใจงานภาพถ่ายเชิงความคิด (Conceptual Photography) และการใช้ภาพเล่าเรื่อง (Photo Storytelling) ปัจจุบันทำงานเป็นนักเขียนพ็อกเกตบุ๊กและบทความทางออนไลน์

FB : Ploy Nipatutit
IG : ploy.nip













Multi-layered (Family) Photos
Akkara Naktamna

The photo series "Her Favorite Places" of Ploy Nipatutit tells the story of a person through photographs. In this case, it's the artist's deceased grandmother. The Photograph of the artist's grandmother is placed in various locations, both places she visited during her lifetime and places she never went. The artist imagines and experiments with placing the grandmother's image in these strange places. The feelings of the artist and the viewers are affected in different ways, leading to a series of questions and answers that are not specific to the artist or viewer.

Can we consider this work a family photo? This is an interesting question. To consider this, we might need to compare the work with our previous understanding. Generally, family photos consist of family members, activities in a specific location, aiming to record events for future recollection and to affirm to ourselves, family (and the world) that it actually happened and we were part of that still, motionless image (including time). Photographs are one of the closest forms of evidence to the truth. They contain a wealth of memories packed into a two-dimensional surface of paper or a digital file encoded with zeros and ones.

A particularly notable family photography series is "As Time Goes By" by Lek Kiatsirikajorn. This work juxtaposes images of the artist's parents with their aging home. The inevitable decline of both the house and its inhabitants is a central theme. While the house and its furnishings can be renovated or replaced, the spiritual concept of "home" is not simple like that. It flows inexorably with time, like a seemingly still stream that never flows backward. Lek's series quietly and beautifully gathers the scattered fragments of family relationships, immersing each photograph with profound meaning.
 
In "Her Favorite Places," Ploy reworks the traditional process of family photography by overlaying one image onto another. She shifts events that typically occur within a single photograph into a different image, such as an image of her grandmother. By incorporating imagined or fictional events, she expands the meaning of family photography, moving beyond the linear timeline of past events. This allows her to explore new narratives, delving into her personal connection with her grandmother and broader societal understandings of family.

Although the work lacks the typical elements of a traditional family photo and seems strange, this strangeness might make us stop and think about the underlying concept that conveys a small part of what a family is. It's about longing for the personal past, exploring memories through conceptually complex photographic works expressed through the simple layering of one photo on another, yet conveying the human relationship centered around family in the most intimate way.












 
About the Artist
Ploy Nipatutit used to work as an editor at a publishing house. She became interested in photography in 2022 after seeing her friend's photo exhibition. Ploy is particularly interested in conceptual photography and photo storytelling. Now, she writes pocketbooks and online articles.